Prije svega, NATO još uvijek pokušava da izbalansira između toga da Ukrajini pruži vojnu podršku koja će joj biti dovoljna da se odbrani, a da ne bude direktno uvučen u sukob.  Ipak, ukrajinska vlada još uvijek eksplicitno poziva na sveobuhvatnu pomoć, piše BBC.

Ukrajinske vlasti naglašavaju da je pomoć hitno potrebna, kako bi postojale ikakve šanse da se zemlja odbrani od nadolazećeg napada Rusije na Donbas. Najnoviji zahtjev Ukrajine podrazumijeva isporuku NLAV protivtenkovskog oružja napredne generacije, Stinger i Starstreak protivtenkovske i protivvazdušne rakete koje su njene snage već koristile.

NATO je pristalo na ovu isporuku, ali Ukrajina želi više – tenkove, ratne avione, bespilotne letjelice i napredne sisteme protivvazdušne odbrane kako bi se suprotstavili sve češćim ruskim vazdušnim udarima raketama dugog dometa.


Šta koči NATO?

Odgovor na ovo pitanje je bojazan od eskalacije koja bi mogla da bude pogubna po čitav svijet.  Dakle, rizik da Rusija pribjegne upotrebi taktičkog nuklearnog oružja, kratkog dometa, ili da sukob preraste u širi evropski rat predstavlja bojazan za evropske lidere, a između ostalog i “ulozi” su vrtoglavo visoki.


Na šta je Zapad do sada pristao?

Više od 30 zemalja pružilo je vojnu pomoć Ukrajini, uključujući milijardu eura donacija koje su stigle iz Evropske unije i 1,7 milijardi dolara iz Sjedinjenih Država.

Takođe, donirane su i zalihe oružja, municije i odbrambene opreme poput protivtenkovskih i protivvazdušnih raketnih sistema, koji uključuju koplja koja su protivtenkovsko oružje na ramenu koje ispaljuje rakete i Stingers koji su prenosivo protivavionsko oružje poznato po korišćenju u Avganistanu za borbe protiv sovjetskih avion. Uz to, dvije članice pakta dale su i više nego što se od njih očekivalo- Ukrajina je od Čeha dobila tenkove T72, a od Slovaka moćni S-300.


Šta ako sukob na kraju eskalira u opšti rat?

Zbog toga, mnogi smatraju da NATO ipak razmišlja o eskalaciji rata, zbog čega zapadna ministarstava odbrane razmatraju potencijalne scenarije koji bi mogli da uslijede.


Ovo su tri glavne opcije:

1. Eskalacija u Odesi

Prema prvom scenariju, do eskalacije može doći nakon što protivbrodska raketa koju je isporučio NATO bude ispaljena od strane ukrajinskih snaga u Odesi i tom prilikom pogodi ruski ratni brod u Crnom moru.

Pretostavlja se da bi u tom trenutku na brodu bilo minimum 100 mornara i desetine marinaca. U tom slučaju, ruski predsjednik Vladimir Putin bi bio pod pritiskom da odgovori.


2. Ruski udar na NATO


Druga opcija je da ruske snage gađaju konvoj vojne opreme koji dolazi iz neke od države članica NATO-a, poput Poljske ili Slovačke, u Ukrajinu. Ako bi tokom napada bilo žrtva na strani članica Alijanse, to bi značilo da po članu 5 NATO Ustava mora da se reaguje, što bi značilo da sve članice saveza moraju da stanu u direktnu odbranu napadnute zemlje.


3. Eksplozija u Donbasu

Naposlijetku, usljed žestokih borbi u Donbasu mogla bi da se dogodili eksplozija u industrijskom objektu koja rezultira oslobađanjem toksičnih hemijskih gasova. Iako se to već dogodilo, nije bilo prijavljenih smrtnih slučajeva. Ali ako bi to rezultiralo masovnim žrtvama i ako bi se utvrdilo da su ga namjerno izazvale ruske snage, NATO bi bio obavezan da odgovori.


(Amer Mujezinović)