U krugu sarajevskog preduzeća GRAS godinama stoje deseci rashodovanih autobusa, vizuelno neugodan podsjetnik na gubitak javnog resursa u srcu grada. Grupa studenata Međunarodnog univerziteta Burch (International Burch University – IBU), pod mentorstvom profesorice Sanele Klarić, ponudila je praktičan odgovor: prenamjena autobusa u stambene, trgovačke i ugostiteljske jedinice u skladu s principima cirkularne ekonomije i održivog života.
Koncept predviđa pretvaranje karoserije u kompaktne stambene module, uz reciklažu postojećih dijelova — primjerice, putnička sjedišta bi postala baštenski namještaj. Projekti uključuju izolaciju prirodnim materijalima (npr. ovčija vuna), solarne panele na krovu, sakupljanje i prečišćavanje kišnice do nivoa pitke vode te sisteme za kompostiranje u funkciji uzgoja hrane. Cilj je maksimalno smanjenje otpada, potrošnje energije i zavisnosti od centralnih mreža, javlja Klix.ba.
Rješenja su predstavljena na izložbi 30. oktobra u Sarajevu, u organizaciji Green Building Council-a, kroz šest autorskih projekata: Renewable Living (Orhan Piralić, Khalid Mbayed), Urban Gardening (Branka Cvijić, Adna Ibrahimović, Nejra Selimović, Samuel Zenelaj), GreenHub (Ajla Selman, Sajra Karačić, Tarik Karahodžić), EnerGO Bus (Dino Čaušević, Hari Bibezić), House on Wheels (Amar Pečenković) i Take the Bus (Imran Omerčević, Emina Šehović). Autori ističu da bi takvi moduli bili cjenovno pristupačni studentima, mladim parovima i migrantima.
Ideja je da obnovljeni autobusi formiraju malo, integrisano naselje na trenutno neiskorištenim javnim površinama — kao potencijal se spominje obala Miljacke u Halilovićima. Naselje bi imalo prostore za rekreaciju, urbanu poljoprivredu, pa čak i radionice kuhanja u zajedničkoj kuhinji, gdje bi se koristile namirnice uzgojene na licu mjesta. Plan uključuje i pčelinjake te pijacu proizvoda nastalih unutar zajednice, čime bi se dodatno podstakla lokalna ekonomija i socijalna interakcija.
Prema riječima voditelja izložbe Orhana Piralića, oko 95% potrebnih komponenti dostupno je u Sarajevu, a okvirni trošak prenamjene jednog autobusa iznosi 30.000–35.000 KM — znatno manje od očekivanog. Dodatna prednost je mobilnost: jedinice se mogu premjestiti ako se planovi za zemljište promijene, što umanjuje rizik i povećava fleksibilnost za grad i investitore.
Autori su se dotakli i šireg konteksta korištenja javnih površina u Sarajevu. Kao problem navode nedostatak sadržaja koji odgovara savremenom životu, loše osvjetljenje i održavanje — primjer je park At Mejdan ispred zgrade “Papagajci”, živ tokom dana, ali nedovoljno siguran noću. Zaključuju da odgovornost dijele i institucije i građani, te se nadaju da će njihovi prijedlozi podstaći Vladu i nadležne u Kantonu Sarajevo na odgovornije upravljanje javnim resursima i bržu primjenu cirkularnih rješenja.